Tα τελευταία 20 χρόνια, η επανάσταση στις Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) έχει πραγματικά απογειωθεί. Το Διαδίκτυο προσφέρει έναν κόσμο ευκαιριών – σε όλους τους πολίτες, πολύ περισσότερο στα παιδιά. Ωστόσο, όταν πρόκειται για την εκπαίδευση, η Ευρώπη δεν έχει ακόμη αξιοποιήσει πλήρως τη δυναμική των ΤΠΕ. Απέχουμε αρκετά ακόμη από την ψηφιακή τάξη.
Εν τω μεταξύ, συχνά απαγορεύουμε τα κινητά τηλέφωνα στα σχολεία ή περιορίζουμε τη χρήση του Διαδικτύου, ακόμη και όταν θα μπορούσαν να είναι πολύτιμες πηγές πληροφοριών και αναφοράς. Ο στόχος στην ΕΕ είναι σαφής: να γίνει κάθε Ευρωπαίος ψηφιακός πολίτης. Και αυτό περιλαμβάνει κάθε μαθητή και κάθε εκπαιδευτικό. Δεν είναι επιθυμητό οι ΤΠΕ στην τάξη να είναι φουτουριστικό σενάριο επιστημονικής φαντασίας, απεναντίας θα πρέπει να είναι τόσο συνηθισμένο και αναπόσπαστο κομμάτι της μάθησης, έτσι ώστε οι άνθρωποι να μην μπορούν να διανοηθούν την τάξη χωρίς αυτές.
Για τους εκπαιδευτικούς, η τεχνολογία οφείλει να παρέχεται έτσι ώστε να υποστηρίζονται και να έχουν μια ποικιλία τρόπων για να διδάξουν. Για τους μαθητές, θα πρέπει να τους βοηθάει να μαθαίνουν οπουδήποτε, οποτεδήποτε, με οποιονδήποτε ρυθμό και τρόπο που να τους ταιριάζει.
Με την τεχνολογία στη διάθεσή μας, έχουμε τόσους πολλούς εναλλακτικούς τρόπους για να επικοινωνήσουμε τις ιδέες: απεικόνιση, πραγματικές ιστορίες, επιδείξεις, ακόμη και εξηγήσεις από την αγαπημένη μας διασημότητα. Και αυτή η προσέγγιση μπορεί να κάνει τη διδασκαλία και τη μάθηση συναρπαστική και ενεργό, καθώς και να τονώσει τη δημιουργικότητα και την κριτική σκέψη.
Αλλά η τεχνολογία που χρησιμοποιούμε όλο και περισσότερο στην τάξη, θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιείται στην τάξη για να υποστηρίξει την τεχνολογία. Και κυρίως για να διδάξουμε τα παιδιά να χρησιμοποιήσουν τη νέα τεχνολογία με ασφάλεια και υπευθυνότητα. Αυτό είναι και το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου, που γιορτάστηκε, εκτός από την Ελλάδα, στις 7/2, σε 70 συνολικά χώρες σε 6 ηπείρους.
Το Διαδίκτυο είναι θετικό για τα παιδιά – όχι μόνο για online εκπαίδευση, αλλά ως ένα μέρος για να κοινωνικοποιηθούν, να παίξουν και να δημιουργήσουν. Είτε το κάνουν για εργασία ή παιχνίδι, θα πρέπει να είναι σε θέση να το κάνουν με ασφάλεια, να δημιουργήσουν θετικές σχέσεις και να αντιμετωπίσουν τους διαδικτυακούς κινδύνους.
Έτσι, ενώ χρησιμοποιούν τις ΤΠΕ για να μάθουν, θα πρέπει επίσης να μάθουν την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο. Αυτό είναι ένα θέμα που θα πρέπει να χτιστεί σωστά στο σχολικό πρόγραμμα – ένα δύσκολο έργο, αλλά αποφασιστικής σημασίας. Και προσφέρονται ποικιλία εργαλείων για να γίνει η online ασφάλεια ευκολότερη. Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο των Κέντρων για ασφαλέστερη χρήση του Διαδικτύου, για παράδειγμα, διαθέτει μια σειρά από φιλικά προς τα σχολεία εργαλεία εκπαίδευσης. Υπάρχουν επίσης συμβουλευτικές γραμμές βοήθειας για παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς, καθώς και ανοικτών γραμμών επικοινωνίας, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να αναφέρουν online υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.
Ο συνασπισμός της Επιτροπής με κορυφαία ονόματα της βιομηχανίας – από την Apple και τη Microsoft ως τη Nokia και τη Netlog – θα κάνει ακόμη πιο εύκολο το έργο, παρέχοντας περισσότερα εργαλεία για να καταστήσει ασφαλέστερο το Διαδίκτυο. Διευκολύνοντας τις αναφορές για επιβλαβές υλικό, κρατώντας τις προσωπικές πληροφορίες ιδιωτικές και γνωρίζοντας ποιο περιεχόμενο είναι κατάλληλο και για ποιους.
Όλες οι γενιές -τα παιδιά, οι γονείς, οι παππούδες και γιαγιάδες- καθώς και οι εκπαιδευτικοί, οφείλουν να ανακαλύψουν τον ψηφιακό κόσμο μαζί, με ασφάλεια. Μπορούν να μοιραστούν τις γνώσεις και τη σοφία τους, και να κάνουν όλες τις online εμπειρίες τους θετικές. Με το συνδυασμό των δεξιοτήτων των νέων ως «ψηφιακών ιθαγενών» και την πλούσια εμπειρία της ζωής των μεγαλυτέρων ανθρώπων, μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν τον online κόσμο.
Αλλά για να φτάσουμε εκεί, πρέπει όλοι να συνεργαστούμε για να κατανοήσουμε τις ανάγκες του άλλου: όλοι μας, συμπεριλαμβάνοντας τους φορείς χάραξης πολιτικής, τις δημόσιες αρχές, τους γονείς και κηδεμόνες, τους εκπαιδευτικούς, τους ερευνητές και ψυχολόγους, τη βιομηχανία της τεχνολογίας και φυσικά τα παιδιά. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να βάλουμε την τεχνολογία και την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, στο επίκεντρο των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης και να κάνουμε κάθε μέρα του έτους Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου.
Στον απόηχο της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου, «Ανακαλύψτε τον ψηφιακό κόσμο μαζί… με ασφάλεια» δείτε και το σχετικό βίντεο από την εκδήλωση στο Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων:
